Ντόλλυ Γουλανδρή

Ντόλλυ Γουλανδρή

Η ψυχή του Μουσείου Κυκλαδικής Τέχνης

Η αγάπη της για το ελληνικό φως, τη θάλασσα, το Αιγαίο, την έκανε να μάθει όσο γίνεται περισσότερο για τις Κυκλάδες και τον πολιτισμό τους. «Τα κυκλαδικά ειδώλεια μου άρεσαν τρομερά. Με συγκινούσαν. Μιλούσαν στην καρδιά μου. Ενώ ήταν καμωμένα τόσο παλιά, από την άλλη ήταν τόσο κοντά στην μοντέρνα τέχνη. Πάνω από όλα με τράβαγε το μυστήριο που έκρυβαν. Τι αντιπροσώπευαν; Ποια ήταν η καταγωγή τους… Το πρώτο που έπιασα το ερωτεύθηκα. Μετά κάθε καινούργιο είναι σαν ένα νέο παιδί που θέλει μια ξεχωριστή φροντίδα». Η ιστορία της Ντόλλυς Γουλανδρή είναι απόλυτα ταυτισμένη, και δεν θα μπορούσε να γίνει αλλιώς με τα «κουκλάκια», όπως τα έλεγαν οι νησιώτες στις αρχές του 20^ου αιώνα, και το Μουσείο Κυκλαδικής Τέχνης.

Η Αικατερίνη  Κουμάνταρου γεννήθηκε το 1921. Κόρη του Σπαρτιάτη Ιωάννη Κουμάνταρου και Σαντορινιάς Φλώρας Νομικού. Γόνος ευκατάστατης οικογένειας, πέρασε τα παιδικά της χρόνια σε Λονδίνο και Αμερική. Ξεκίνησε σπουδές αρχαιολογίας στο Columbia που διέκοψε όμως εξαιτίας του γάμου της με τον Ανδριώτη μεγαλοεφοπλιστή Νίκο Γουλανδρή. Από το 1960 ξεκίνησε μαζί με το σύζυγό της τη συγκρότηση συλλογής αρχαίων αντικειμένων. Το μεγαλύτερο μέρος της συλλογής έχει αποκτηθεί με χρήματα του Γουλανδρή, αφού το ζευγάρι δεν ήθελε να δει με τίποτα τα ειδώλια να φεύγουν για το εξωτερικό. Για την προσφορά του άνδρα της η Ντόλλυ Γουλανδρή έδωσε το όνομά του στο ίδρυμα του μουσείου.  Από το 1978 η κατασκευή ενός μουσείου της έγινε έμμονη ιδέα. Το 1985 η Ντόλλυ  Γουλανδρή ίδρυσε το Ίδρυμα Ν.Π. Γουλανδρή, στο οποίο και δώρισε τη Συλλογή Κυκλαδικής και Αρχαίας Κυκλαδικής Τέχνης. Τον ίδιο χρόνο ολοκληρώθηκε το Μουσείο Κυκλαδικής Τέχνης, στο νεότευκτο κτήριο της Νεοφύτου Δούκα.

«Αγαθό δαίμονα του μουσείου» τη χαρακτήριζαν και δεν ήταν τυχαίο αυτό. Έδωσε ολόκληρη την ψυχή της στο μουσείο. Ο Σύνδεσμος Ελλήνων Επιστημόνων, την τίμησε για την προσφορά της στον πολιτισμό το 2003, με το βραβείο ΥΠΑΤΙΑ. «Ένα μουσείο είναι ένα νεκρό πράγμα αν δεν ξέρεις περί τίνος πρόκειται» έλεγε η Ντόλλυ Γουλανδρή. Με την αγάπη και την επιμονή της έδωσε επιστημονική ώθηση για την έρευνα του κυκλαδικού υλικού καθώς και την υποδειγματική οργάνωση ενός μουσείου.

Έκλεισε για πάντα τα μάτια της, στις 15 Φεβρουαρίου του 2008. Μέχρι το τέλος πίστευε  ότι «δεν θα χαθεί το μουσείο αν δεν είμαι εγώ. Δεν ξέρω αν άξιζε που αφιέρωσα τη ζωή μου σε αυτό, αλλά το έκανα. Δεν μπορώ να γυρίσω τώρα πίσω. Αν έκανα κάτι καλό ή κακό, θα φανεί στο διάστημα του χρόνου.»